Sigaraya Yapılan %28'lik Zam Bütçeye Geri Dönmedi

Sigaraya yıl başında yüzde 20'nin üzerinde vergi zammı yapılmasına karşın, tütün ÖTV'sinden elde edilen gelir artışının çok geride kalması, kaçak sigaraya ilişkin endişeleri artırıyor.

Bu yılın başında tütün ve tütün mamullerine yapılan yüzde 28'e varan vergi zamları bütçede beklenen gelir artışını getirmedi.

7,3 milyar lira vergi

Açıklanan ilk 5 aylık bütçe verilerine göre sigarada yılın başından bu yana gözlemlenen düşük vergi performansı devam ediyor. Yılın ilk 5 ayında toplam vergi gelirleri yüzde 18,7, ÖTV'den elde edilen gelirler de yüzde 27 artarak hedefler düzeyinde gerçekleşti. Buna karşılık tütün ve tütün ürünlerinden tahsil edilen ÖTV gelirlerindeki artış yüzde 5,88'de kaldı.

2012'nin ilk 5 ayında tütün ve tütün ürünlerinden 6,9 milyar lira ÖTV toplanmıştı. Bu yıl aynı dönemde tütünden elde edilen ÖTV 7,3 milyar lirayla sınırlı kaldı. Oysa yılın başında yapılan zamlar sayesinde vergi gelirlerinde daha belirgin bir artış performansı bekleniyordu.

Sigarayı mı bıraktık?

Türkiye'nin sigaraya komşu ve çevre ülkelere oranla çok yüksek oranlarda vergi uygulamasının sigara kaçakçılığını cazip hale getirdiği biliniyor. Hükümet, son dönemde kaçağı azaltmaya yönelik aldığı önlemleri genişletti. Ancak bütçeden gelen sigara vergisi sonuçlarıyla ilgili sinyaller ya kampanyalar sayesinde sigara içenlerin sayısında azalma olduğunu ya da kaçağın arttığını işaret ediyor.

3 milyarlık endişe

Yıl sonu gelir hedefleri dikkate alındığında tütün vergisindeki düşük performans daha da belirginleşti. 2012'nin ilk 5 ayında yıl sonu gelir hedefinin yüzde 36'ısına, 2011'de de yüzde 40'ına ulaşılmıştı. Bu yıl bu oran yüzde 34,4'e düştü. Normal şartlarda bu dönemde hedefin yüzde 41-42'sinin karşılanması gerekiyordu. Benzer performansın yıl sonuna kadar devam etmesi halinde tütünde 3 milyar lira civarında vergi kaybı yaşanabileceği hesaplanıyor.

Bugün